BERLIN – demokracja i prawa człowieka (mobilność uczniów)

Co to znaczy mieć głos? Jak bronić swoich praw i szanować innych?

Właśnie o tym rozmawialiśmy podczas projektu Erasmus+ w Berlinie, gdzie razem z uczniami z Niemiec zagłębialiśmy się w temat demokracji i praw człowieka.

To był intensywny tydzień pełen warsztatów, dyskusji i wspólnych działań, które pokazały, że program był okazją nie tylko do zdobycia wiedzy i umiejętności, ale także do budowania postaw obywatelskich i otwartości na różnorodność. To Spotkanie młodych ludzi stworzyło przestrzeń do dialogu, wymiany doświadczeń oraz wspólnego poszukiwania odpowiedzi na wyzwania, przed którymi stoi współczesna Europa.

Pierwszego dnia odwiedziliśmy Erlebnis Europa, czyli interaktywne centrum edukacyjne, gdzie mogliśmy na własnej skórze poczuć, jak wygląda praca w instytucjach Unii Europejskiej. Dzięki multimedialnym prezentacjom i symulacjom poznaliśmy strukturę Parlamentu Europejskiego, dowiedzieliśmy się, kto go tworzy i jaki wpływ mają na nasze codzienne życie. To było fascynujące doświadczenie, które pokazało nam, że każdy z nas - także młodzi ludzie - może mieć realny wpływ na kształt wspólnej Europy. Wieczorem udaliśmy się na wspólną kolację do restauracji, gdzie rozpoczęła się prawdziwa integracja - rozmowy, śmiech i pierwsze wspólne zdjęcia.

We wtorek rano braliśmy udział w zajęciach poświęconych Stolpersteinom - są to mosiężne tabliczki wbudowane w chodniki, które upamiętniają ofiary Holokaustu. Naszym zadaniem było odnalezienie wybranych płytek na ulicach Berlina, a następnie przygotowanie krótkiej opowieści o osobie, której imię było na niej wypisane. To ćwiczenie było niezwykle poruszające - historie wielu z tych osób były dramatyczne, a część z nich była w naszym wieku. Uświadomiliśmy sobie, jak wiele ludzkich tragedii kryje się za pojedynczymi nazwiskami i jak ważne jest, by o nich pamiętać. Popołudnie spędziliśmy spacerując wspólnie z grupą niemiecką po Berlinie - zwiedzaliśmy centrum miasta, rozmawialiśmy i cieszyliśmy się atmosferą wymiany.

Środa była jednym z najbardziej intensywnych emocjonalnie dni. Udaliśmy się do Poczdamu, gdzie odwiedziliśmy dawny kompleks więzienny, który funkcjonował zarówno w czasach narodowego socjalizmu, jak i w okresie NRD. Zwiedzaliśmy dawne cele, pomieszczenia przesłuchań oraz miejsca odosobnienia. Szczególnie poruszające było spotkanie z byłym więźniem, który opowiedział nam swoją historię z czasów, gdy został aresztowany przez służby NRD. Jego historia pokazała nam, czym tak naprawdę jest brak wolności i jak ważne są podstawowe prawa człowieka, których dziś często nie doceniamy. Po tej intensywnej części dnia zorganizowano piknik w parku, który pozwolił nam chwilę odetchnąć, porozmawiać i jeszcze lepiej zintegrować się z grupą niemiecką.

Czwartek rozpoczęliśmy wizytą w Mauergedenkstätte - memoriale poświęconym ofiarom Muru Berlińskiego. Poznaliśmy historie ludzi, którzy próbowali uciec z NRD, całe zajęcia polegały nie tylko na wiedzy teoretycznej - oczywiście poznalismy historię powstania Muru Berlińskiego ale tez dostaliśmy zadanie by odwzorować znane zdjęcia dotyczące tego zabytku. Bylo to bardzo ciekawe doświadczenie, sami musieliśmy zastanowić się gdzie powstało to zdjęcie, z której strony zostało ono zrobione i jak najlepiej je odwzorować. Po południu mieliśmy trochę wolnego czasu, który spędziliśmy razem z naszymi niemieckimi znajomymi, zwiedzając stolicę, robiąc zdjęcia i rozmawiając. Wieczorem poszliśmy wspólnie na kolację do restauracji z kuchnią indyjską - było dużo śmiechu, wspólnych zdjęć i naprawdę świetnej atmosfery.

Ostatniego dnia odwiedziliśmy Centrum Żydowskie, gdzie wzięliśmy udział w warsztatach na temat tolerancji, różnorodności i mniejszości w społeczeństwie demokratycznym. Poruszaliśmy ważne tematy, takie jak równość szans, przeciwdziałanie dyskryminacji czy rola mniejszości w budowaniu wspólnoty. To był bardzo wartościowy moment zamykający naszą refleksję nad prawami człowieka. Po południu zwiedzaliśmy Muzeum DDR, gdzie mogliśmy zobaczyć, jak wyglądało codzienne życie w Niemczech Wschodnich - od mebli i ubrań, po edukację i propagandę. Było to fascynujące, ale też momentami przerażające - widzieliśmy, jak łatwo jest ograniczyć wolność jednostki i jak bardzo cenna jest demokracja. Na samym końcu przyszedł czas na oficjalne pożegnanie, było wiele łez ale też uśmiechów i wielka obietnica, że jeszcze kiedyś musimy się spotkać.

Cały tydzień był dla nas niezwykłą lekcją historii, empatii i odpowiedzialności. Poza zajęciami edukacyjnymi, najcenniejszym elementem była integracja z grupą niemiecką - wspólne rozmowy, spacery po mieście, dzielenie się swoimi doświadczeniami i poglądami. Ta wymiana nauczyła nas nie tylko tego, czym są demokracja i prawa człowieka, ale też pokazała, że mimo różnych języków i kultur - mamy ze sobą naprawdę wiele wspólnego.

Natalia Rogozińska (3A)

Pola Surmińska (3G)

Ania Serwatka (3F)

Pracowaliśmy metodami warsztatowymi w międzynarodowych zespołach: od wprowadzenia celów i gier integracyjnych, przez wizytę w Europa Haus i zadania terenowe, przygotowanie i prezentację projektów o Stolpersteinach, spotkanie ze świadkiem historii w dawnej katowni przy Lindenstraße w Poczdamie, fotowarsztat w Gedenkstätte Berliner Mauer, po zajęcia w Jewish Museum i interaktywne warsztaty w DDR Museum. Każdy moduł łączył badanie źródeł, dyskusję i publiczną prezentację wyników, a elementy integracyjne (np. Sanssouci, Mauerpark) służyły refleksji i wymianie doświadczeń.

Osiągnięte rezultaty potwierdzają realizację celów Erasmus+: uczniowie poszerzyli wiedzę o funkcjonowaniu UE oraz historii Berlina, pamięci o ofiarach nazizmu i mechanizmach opresji w NRD, a także o znaczeniu pokojowej rewolucji 1989/90. Rozwinęli kluczowe kompetencje: językowe (komunikacja w języku angielskim), społeczne i międzykulturowe, pracy zespołowej, obywatelskie (prawa człowieka, antydyskryminacja), cyfrowe (fotografia, opracowanie i prezentacja materiałów), krytyczne myślenie, argumentację i autoprezentację. Efektem jest większa sprawczość młodzieży, gotowość do dialogu oraz trwałe postawy prospołeczne i odpowiedzialność za wspólnotę europejską.

Opiekunki:

Katarzyna Cieplińska-Olejnik (historia)

Agnieszka Czerwiec (j. niemiecki)